Vitamin ve Minareller Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Vitamin ve Minareller Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Diyetisyen Esra Çakmak

Vitamin Nedir?

Vitaminler, vücudumuzun sağlıklı bir şekilde hayatta kalması için ihtiyaç duyduğu besinlerdir. Vücudumuzun gelişmesinde ve vücut fonksiyonlarının olması gerektiği gibi çalışmasında 13 vitamin rol oynar. Bu vitaminleri; A, C, D, E, K vitaminleri ve B vitaminleri (Tiamin, Riboflavin, Niasin, Pantotenik Asit, Biyotin, B6, B12 ve Folat) olarak sıralayabiliriz. Bu vitaminleri dışarıdan takviye şeklinde alabileceğimiz gibi yiyeceklerden de temin edebiliriz.

Vitaminlerin Görevleri

Günlük hayatımızı sağlıklı bir şekilde devam ettirmemizi sağlarken, hastalıklarla mücadelede de etkilidir. Hastalık seyrinde çeşitli olumsuzluklara yol açabilecek etmenlerle vücudun savaşmasında rol oynar.

  • Hücre zarı ve DNA gibi yapısal alanlarda oluşabilecek herhangi bir zarardan korunmada etkilidir.
  • Vücuda bağışıklık kazandırır. Mikrop, virüs, bakteri kaynaklı hastalıkların sık görülmesini engeller ve hastalıklara karşı koruyucu bir kalkan görevini üstlenir.
  • Kemikleri güçlendirir ve eklem sağlığı için önemlidir. Özellikle belirli bir yaştan sonra ortaya çıkan kemik erimeleri sorununu yok etmek veya azaltmak için olmazsa olmaz besin öğeleridir.
  • Kaslarda oluşan krampların giderilmesinde yardımcıdır.
  • Kandaki yağ oranını dengeler, damarları güçlendirir. Damar tıkanıklığını önler. Kanın yoğunluğunu ayarlar. Bu sebeple kalp damar hastalıklarına ve kolesterole iyi gelir.
  • Yaraların çabuk iyileşmesini sağlar. Ağız, dil ve diş eti yaralarına iyi gelir. Cilt, tırnak ve saç sağlığı için de faydalıdır.
  • Gebelik öncesinde, sırasında ve sonrasında anne ve bebek sağlığı için kullanılır. Gerekli miktarda vitamin alımı; gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi, düşük riskinin en aza indirgenmesi, erken doğumun engellenmesi, bebekte oluşabilecek herhangi bir gelişim sorununun önüne geçilmesi adına önemlidir

B12 Vitamini

İlk olarak 1948’de tanımlanan ve hemen ardından pernisiyöz anemi (PA) tedavisinde etkili olduğu gösterilen vitamin B12 kobalamİn olarak da bilinir. Beslenme yoluyla alınan B12 vitamininin kaynağı hayvansal gıdalardır. Midye, istiridye, karides gibi kabuklu deniz ürünleri, alabalık, ringa, uskumru ve ton balığı, süt, yoğurt, peynir, yumurta B12 vitaminin en zengin kaynakları arasında yer alır. En fazla karaciğer ve böbrekte bulunur. B12 vitamininin büyük bir kısmı (%90) karaciğerde depo edilir. Depo edilen B12 vitamini besinlerle alınan miktara göre 1 -10 mg arasında değişir.

Özellikle yaşlılarda, vegan- vejetaryen beslenenlerde veya besinlerin emilimini etkileyen sindirim sistemi bozukluğu olan insanlarda görülebilen B12 eksikliği anemiye, psikiyatrik ve nörolojik sağlık sorunlarına yol açabilir. Eksikliğinde unutkanlık, el-kol uyuşması, dengesizlik, çarpıntı, kansızlık görülebilir. Eksiklik saptandığında öncelikle B12 vitamininden zengin besinlerden oluşan bir beslenme uygulanmalıdır. Hekim kontrolünde B12 vitamin ilaçları veya B12 iğnesi kullanılabilir.

B2 Vitamini

Riboflavin adıyla da bilinen B2 vitamini suda eriyebilen bir vitamin türüdür. B2 vitamini vücutta depolanmadığı için günlük olarak tüketilen besinlerden alınmalıdır. Vücudun enerji üretimi ve sinir sisteminin sağlıklı çalışabilmesi için gerekli bir vitamindir.

B2 vitamini vücudun birçok fonksiyonunun sağlıklı çalışabilmesi için önemli bir role sahiptir. Besinlerden enerji üretilmesinde görev alan B2 vitamini, sinir sisteminin düzenli çalışması için de gerekli bir vitamindir. Deri, saç ve tırnak gibi dokuların oksijen kullanımına da destek olmaktadır.

Et, yumurta, süt, peynir, yoğurt, yapraklı yeşil sebzeler, mantar, fındık, balkabağı, kuşburnu, tatlı patates, tam tahıllı ekmekler, zenginleştirilmiş ekmekler ve buğday kepeğinde bulunur.

Kronik karaciğer hastalarında, alkolizmde ve parenteral beslenen bireylerde eksikliği görülebilir.

Eksikliğinde çatlamış dudaklar, kuru cilt, ağız zarının iltihaplanması, dil iltihabı, ağız ülserleri, kırmızı dudaklar, boğaz ağrısı görülebilir.

C Vitamini

Aynı zamanda askorbik asit olarak bilinen C vitamini, insan vücudunun, kan damarları, kıkırdakları, kasları ve kemiklerde bulunan kollajen proteini oluşturmak için ihtiyaç duyduğu bir vitamin türüdür. En önemli antioksidanlardan biridir. Vücudu kanser ve kalp hastalıklarına karsı korur. Yaraların iyileşmesinde rol oynar. Fazla c vitamini depolanamaz ve atılır.

 Narenciye ürünleri, çilek, domates, brokoli, patates, kavun, papaya, ahududu, karpuz, yaban mersini C vitamininden zengin besinlerdir. Yeşil biber en zengin C vitamini içeriğine sahip besindir. Yetersizliği nadir karşılaşılan bir durumdur. Yetersiz beslenme ile ortaya çıkar. Eksikliğinde diş eti kanaması, anemi, ciltte morarma görülebilir. Meyve ve sebzelerden zengin beslenmek eksikliği engeller.

*Sitemizde bulunan yazılar yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Tıbbi tavsiye içermez. Yazılardan yola çıkarak herhangi bir hastalık tanısı konulamaz. Yalnızca psikiyatri hekimleri ve doktorlar hastalık tanısı koyabilir.