Polikistik Over Sendromunda (PKOS) Beslenme

Polikistik Over Sendromunda (PKOS) Beslenme

Diyetisyen Ayşe Eylül Alagöz

Polikistik Over Sendromu (PKOS), doğurganlık çağındaki her 10 kadından birinin yaşadığı, endokrin ve metabolik bozukluklara neden olan bir hastalıktır. PKOS' lu kadınların yarısından fazlası 40 yaşından önce tip 2 diyabet geliştirir. Yumurtlama ile ilgili doğurganlık sorunlarının yaklaşık %70 ‘i PKOS ile ilgilidir.

PKOS'lu kadınların çoğu yumurtalıklarında çok sayıda küçük kist veya sıvı dolu keseler üretir. Kistler zararlı değildir ancak cinsiyet ile ilgili olan hormon seviyelerinde dengesizliğe yol açabilir.

Günümüzde, PKOS'un bilinen bir nedeni yoktur. Bununla birlikte, aşırı insülin, enfeksiyon ve genetik ile ilişkileri vardır. Yaygın görülen PKOS belirtileri;

  • Akne ( Sivilce)
  • Saç dökülmesi
  • Aşırı tüylenme
  • Göbek çevresinde kilo alımı
  • Yağlı cilt
  • Düzensiz adet kanaması
  • Pelvik bölgede rahatsızlık
  • Hamile kalmada zorluk
  • İltihap

Bu belirtilerden bir veya birkaçıyla karşı karşıyaysanız doktora gidecek kadar ciddi görmeseniz bile mutlaka en kısa zamanda doktora danışmalısınız. Erken teşhis ve tedavi PKOS için çok önemlidir. Tedavi edilmediği takdirde kısırlık, diyabet, insülin direnci, yüksek kolesterol, kalp hastalıkları, depresyon ve endrometrial kanser riskinin artması gibi çeşitli ciddi sağlık sorunlara yol açabilir.

Şu anda PKOS ‘a son verecek herhangi bir tedavi bulunmamaktadır. Doktorun ön gördüğü medikal tedavi planıyla ve diyetisyenin size özel yazdığı diyet programı ile birlikte hastalığın ilerlemesi durdurulabilir, böylelikle yaşam kalitenizi güçlendirebilirsiniz.

PKOS’da tedavi önceliği kilo kaybının hedeflenmesi olmalıdır. PKOS’lu hastaların %50-60 ‘ı fazla kiloludur. Özellikle obez hastalar için en iyi tedavi zayıflamadır. %5 ‘lik bir zayıflama bile şikayetlerin azalmasına katkıda bulunur. 

Kilo kaybı ile ayrıca insülin direnci, tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, kalp hastalığı ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların ilerleyen dönemlerde oluşma riski azaltılabilir.

Peki Diyet PKOS’u Nasıl Etkiliyor?

PKOS ‘da diyet uygulamanın özellikle iki en önemli etkisi vardır : kilo yönetimi ve insülinin etkinliğini düzenleme. Yaşam tarzı değişikliğiyle ve egzersiz ile birlikte;

Kilo Kaybı

Düzelmiş insülin metabolizması

Ovulasyon düzenlenir; daha düzenli regl periyotları

Gebe kalma şansı yükselir.

Hormon seviyelerinin düzenlenmesi; azalmış progesteron seviyesi, buna bağlı kıllanmaların da azalması

Düşük kolesterol seviyeleri 

PKOS’ da Nasıl Beslenilmeli?

Öncelikle belirtmek gerekir ki PKOS için standart, kanıtlanmış herhangi bir diyet yöntemi yoktur. Karmaşık bir hastalık olan PKOS’un tedavisinin başarılı sürdürülebilmesi için diyet, egzersiz ve davranış değişikliğinin birlikte olması önemlidir.

Bireyin beslenme ihtiyaçlarını karşılayan, sağlıklı kilosuna ulaşmasını sağlayan ve kilosunu korumasını destekleyen, özellikle de insülinin direncinin oluşmasını engelleyen bir diyeti uygulamak PKOS’lu bireylerin kendilerini daha iyi hissetmelerini ve sağlıklı olmalarını sağlayacaktır.

  • Düşük glisemik indeksli beslenmelidir.
  • Diyet anti- inflamatuar besinlerden zengin olmalıdır. Yani, hücrelerimizi oksidatif hasarlara korumaya yardımcı antioksidan besinlerden (özellikle vitamin ve mineraller içeriği yüksek olan) zengin olmalıdır. 
  • DASH diyeti (Hipertansiyonu önlemek için Diyet Yaklaşımları); balık, kümes hayvanları, meyveler, sebzeler, tam tahıllı, ve az yağlı süt ürünleri, doymuş yağ ve şekerden uzak bir diyet, PKOS için faydalı olacaktır.
  • Doğal, işlenmemiş gıdalar
  • Yüksek lifli besinler
  • Zeytinyağı, avakado, hindistan cevizi yağı gibi sağlıklı yağlar tüketilmelidir.

Unutmayın ki birkaç yaşam tarzı değişikliği ile kendi normalinizi yaratabilirsiniz. Biraz emek ve sabırla gidemez denilen kilolar da gider, hormonlar düzelir, siz yeter ki isteyin !

*Sitemizde bulunan yazılar yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Tıbbi tavsiye içermez. Yazılardan yola çıkarak herhangi bir hastalık tanısı konulamaz. Yalnızca psikiyatri hekimleri ve doktorlar hastalık tanısı koyabilir.