Stajyer Diyetisyen Tuğçem BaştarcanMaydanozgillerden olan kereviz zengin mineral ve vitamin içeriğine sahip bir bitkidir. A, B, E, C ve K vitaminlerini ve fosfor, çinko, bakır, mangan, kalsiyum, demir, selenyum minerallerini içermektedir. Antioksidan içeriği sayesinde de vücudu temizlemektedir.
Günümüzde dünya genelinde yetiştirilmekte ve gıda, ilaç, kozmetik gibi endüstrilerde kullanılmaktadır. Ülkemizde genelde kök kıskı tüketilmektedir ancak sapı ve yaprakları da bir o kadar faydalıdır. Yapılan pek çok araştırmada kerevizin insan sağlığına olumlu etkileri olduğuna ulaşılmıştır.
Kereviz, içerdiği C vitamini ile bağışıklık sistemini destekler, astım, bronşit gibi iltihaplı durumların etkisini azaltır; flavonoid adı verilen antioksidanlar ile de vücutta kötü etki yaratan radikallerle savaşarak bağışıklığın güçlü kalmasına yardımcı olur.
Dünyada her 6 ölümden 1’inin sebebi kanserken beslenmenin iyileştirici rolü göz ardı edilemez. Yapılan araştırmalar ile kerevizin, içerdiği sedanolidin sayesinde tümörleri azalttığı, kumarin bileşikleri sayesinde vücudumuzdaki bağışıklık savunucularının etkisini arttırdığı ve asetilenik bileşiklerinin tümör hücrelerinin büyümesini durdurduğu bulunmuştur. Ayrıca kereviz, doğal flavonoidler içerdiğinden meme, kolon ve prostat gibi birçok kanserden korunmada faydalıdır.
Kabızlığın beslenme tedavilerinden biri de yüksek lif içeren besinler tüketmektir. Kereviz yüksek oranda diyet lifi içeren bir sebze olduğundan kabızlık durumu yaşayanların diyetlerine kerevizi eklemesi hastalığın tedavisinde faydalı olacaktır.
Yapılan araştırmalar kerevizin merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Kereviz tohumundaki kalsiyum, gergin sinirleri yatıştırır, limonenin ise sakinleştirici etkisi bulunur. Ayrıca bir başka çalışma kerevizin depresyonu önleyici ve bilişsel aktiviteleri arttırıcı etkisi olduğunu göstermiştir. Yaşa bağlı gelişebilecek alzheimer riskini önlemede kereviz önemli bir yer oynamaktadır.
Kereviz, düşük kalorili bir besin olarak zayıflamak isteyenlerin diyet listelerinde yer almakla birlikte yapılan bir araştırmada kereviz tüketiminin; vücut ağırlığı, yağ doku, serum trigliserit, toplam kolesterol, kötü kolesterol ve leptin seviyelerini azalttığına böylece obeziteye karşı önemli bir ajan olduğuna ulaşılmıştır. Kereviz yaprağı suyunun da kolesterol düşürücü etkisi olduğu bildirilmiştir.
Kereviz tohumu, gut hastalığı ve osteoartrit problemi yaşayan hastalarda ağrıyı azaltıcı etkiye sahiptir. İdrar söktürücü etkisi ile de böbreklerde suyun atılımını arttırır ve eklemlerde birikmiş toksinleri temizleyerek artrit durumuna faydalı olur. Bir çalışmaya göre kereviz tohumunun gut artritine bağlı eklem şişliğini azalttığı, hiperürisemi durumunda da kandaki ürik asiti azalttığına ulaşılmıştır.
Sindirim sistemi problemleri, beslenme ile doğrudan ilişkilidir. Tüketilen besinler hastalığın etkisini arttırır veya azaltır. Araştırmalara göre kerevizin etanol özütü ülser oluşumunu baskılar ve içerdiği antioksidan maddelerle mideyi korur.
Kısırlık probleminde besinsel tedavi olarak kereviz tüketimi faydalı olacaktır. Çünkü kereviz içerdiği E ve C vitaminleri, selenyum ve antioksidanlar ile sperm sayısını ve doğurganlığı arttırır. Ayrıca testis yapısına zarar veren maddelere karşı koruyucu etkileri olduğu bildirilmiştir.
Kereviz sodyumdan zengin olmasına rağmen kan basıncını düşürmede etkilidir. Çünkü içerdiği ftalidin kan damarlarını gevşetir ve hipertansiyonu düşürür. Ayrıca kan damarlarının genişlemesi kardiyovasküler hastalık gelişme riskini azaltır. Kan akışının hızlanması da regl dönemi sancılarının hafiflemesinde etkili olur.
Karaciğer, vücuttaki zararlı maddeleri temizleyen çok işlevli organımızdır. Yapılan araştırmalar kereviz tüketiminin, karaciğerdeki antioksidatif kapasiteyi, glutatyon miktarını ve koruyucu etkisini arttırdığını göstermiştir. Ayrıca sarılığı gidermede yardımcı olur ve siroza yakalanma riskini azaltır.
Kereviz, glisemik indeksi düşük bir besin olduğundan diyabet hastaları için uygundur. Pre-diyabetliler üzerine yapılan bir çalışmada kereviz tüketiminin yemek öncesi ve sonrası kan şekerini düşürdüğüne ulaşılmıştır.
