Beyne İyi Gelen Besinler Nelerdir?

Beyin sağlığı sadece sofradaki birkaç besine bağlı değildir; zihinsel performans, hafıza gücü ve ruh hali üzerinde etkili olan en önemli faktör, beslenme ile yaşam tarzı alışkanlıklarının bütünüdür. Beyin hücreleri çok yüksek bir enerjiyle çalışır ve bu süreçte serbest radikaller üretir. Antioksidanlar, omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller beyin işlevlerinin devamı için hayati öneme sahiptir. Antioksidan açısından zengin besinler; yaban mersini, böğürtlen, brokoli ve bitter çikolata gibi sinir hücrelerini oksidatif stresten korur ve yaşlanmaya bağlı zihinsel gerilemeyi yavaşlatır. Omega-3 yağ asitleri (EPA ve DHA), nöron zarlarının yapısında yer alır, sinir hücreleri arasındaki iletişimi güçlendirir ve iltihabı azaltır. Bu yüzden somon, sardalya, ceviz ve keten tohumu gibi gıdaları sık sık tüketmek gerekir. B vitaminleri (B6, B9, B12), D vitamini, magnezyum ve çinko da beyin hücrelerinin enerji üretiminde, sinir iletiminde ve ruh hali düzenlemesinde önemli roller üstlenir.

Beyin sağlığı üzerinde doğrudan etkili olan yaşam tarzı faktörleri de vardır. Kaliteli bir uyku, hem öğrenme hem de hafızanın güçlenmesi için olmazsa olmazdır. Uyku eksikliği, kısa vadede odaklanma sorunlarına, uzun vadede ise beynin yavaşlamasına ve nörolojik hastalık risklerinin artmasına yol açabilir. Stres yönetimi de aynı derecede önemlidir çünkü kronik stres, hafızadan sorumlu hipokampüs gibi beyin bölgelerine zarar verebilir. Bu dönemde magnezyum, omega-3 ve C vitamini açısından zengin bir beslenme planı, stresin olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olur. Ancak yalnızca iyi beslenmek yeterli değildir; duygusal dengeyi korumak için nefes egzersizleri, meditasyon ve sosyal destek gibi yöntemleri de günlük rutine dahil etmek gerekir. Düzenli egzersiz, beyne oksijen akışını artırır, yeni sinir bağlantılarının oluşumunu destekler ve mutluluk hormonlarını aktive eder. Haftada en az 150 dakika yürüyüş, yüzme ya da dans gibi aktiviteler bu etkiyi yaratmak için yeterlidir.

Beyin sağlığını korumak için yapılabilecek en önemli şeylerden biri, tek bir “mucize gıda” arayışına girmemektir. Beyin, birçok besin bileşeninin bir arada çalıştığı karmaşık bir sistemdir. Antioksidanlar, omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller birlikte etki ederek hem hücre yapısını korur hem de bilişsel fonksiyonları destekler. Bu nedenle, uzun vadeli zihinsel güç için en iyi yol dengeli ve çeşitli bir beslenme planı oluşturmaktır. Her gün renkli sebze ve meyveler tüketmek, haftada birkaç kez yağlı balıklara yer vermek, tam tahılları tercih etmek, işlenmiş şekerleri sınırlamak ve ceviz, badem veya yoğurt gibi sağlıklı atıştırmalıklara yer açmak büyük fark yaratır. Bu küçük ama sürdürülebilir değişiklikler, beyin performansını ve genel yaşam kalitesini artırabilir. Ayrıca yeterli uyku, stres yönetimi ve aktif bir yaşam tarzı da zihinsel dayanıklılığı güçlendirir. Sonuç olarak, sağlıklı bir beyin; doğru besinlerle, dengeli bir yaşamla ve sürdürülebilir alışkanlıklarla desteklendiğinde uzun yıllar boyunca güçlü kalabilir.

Beyin, vücudumuzun en karmaşık organıdır ve sürekli olarak çalıştığı için çok fazla enerjiye ve besine ihtiyaç duyar. Bu nedenle her gün yediklerimiz, beynimizin ne kadar iyi çalıştığını doğrudan etkiler. Beyin fonksiyonlarını destekleyen besinleri düzenli olarak tüketmek; hafızayı güçlendirmeye, odaklanmayı artırmaya ve yaşla birlikte ortaya çıkan bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya yardımcı olur. İşte bilimsel olarak beyin sağlığına iyi geldiği kanıtlanmış besinler ve etkileri:

1. Yağlı Balıklar

Somon, sardalya, hamsi ve uskumru gibi yağlı balıklar, beyin için çok önemli bir yağ asidi olan omega-3 açısından oldukça zengindir. Omega-3, beyin hücre zarlarının ana yapı taşıdır ve sinir hücrelerinin birbirleriyle daha iyi iletişim kurmasına yardımcı olur. Bu sayede hem hafıza hem de öğrenme kapasitesi artar. Omega-3 eksikliği ise depresyon, odaklanma güçlüğü ve hafıza sorunlarına yol açabilir. Haftada en az iki kez ızgara, fırın ya da buğulama şeklinde balık tüketmek, beynin uzun vadede daha iyi çalışmasına katkı sağlar.

2. Yaban Mersini ve Diğer Koyu Renkli Meyveler

Yaban mersini, böğürtlen ve siyah üzüm gibi koyu renkli meyveler, güçlü antioksidanlar ve flavonoidler içerir. Bu bileşenler, beyin hücrelerini serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur ve oksidatif stresi azaltır. Araştırmalar, bu meyveleri düzenli olarak tüketen kişilerin öğrenme becerilerinin ve kısa süreli hafızalarının daha güçlü olduğunu göstermiştir. Güne yulaf ezmesinin üzerine bir avuç yaban mersini ekleyerek veya smoothie içinde tüketerek bu faydalardan yararlanabilirsiniz.

3. Bitter Çikolata

Yüksek kakao oranına sahip bitter çikolata, flavonoid, kafein ve teobromin gibi beyin dostu bileşenler içerir. Flavonoidler, beyne giden kan akışını artırarak kısa süreli hafıza, dikkat ve tepki süresi üzerinde olumlu etkiler yaratır. Ancak çikolata tüketiminde denge önemlidir. Günde 1-2 kare, en az %70 kakao oranına sahip bitter çikolata yemek, tatlı ihtiyacını karşılarken beyin sağlığını da destekler.

4. Ceviz

Ceviz, omega-3 yağ asitleri, E vitamini, bakır ve magnezyum açısından zengindir. Bu bileşenler, beyin hücrelerini korur, sinir iletişimini düzenler ve yaşla birlikte görülen bilişsel gerilemeyi yavaşlatır. Ara öğünlerde bir avuç ceviz yemek veya salatalara ceviz parçaları eklemek, hem lezzetli hem de faydalı bir tercihtir.

5. Yeşil Yapraklı Sebzeler

Ispanak, pazı, brokoli ve lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler; K vitamini, folik asit, demir ve magnezyum açısından oldukça zengindir. Bu besin öğeleri, beyin hücrelerinin yenilenmesini destekler ve sinir sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur. Özellikle folik asit, hafıza ve konsantrasyonun korunmasında kritik bir rol oynar. Günlük beslenmenize ıspanaklı omlet, brokoli salatası veya sebze sote ekleyerek beyin dostu bir adım atabilirsiniz.

6. Kabak Çekirdeği

Kabak çekirdeği küçük olmasına rağmen, beyin için son derece güçlü bir mineral kaynağıdır. Magnezyum, çinko, demir ve bakır içerir. Bu mineraller, stresi azaltır, anksiyeteyi dengelemeye yardımcı olur ve hafıza fonksiyonlarını destekler. Ayrıca magnezyum, sinir hücrelerinin enerji üretiminde önemli bir rol oynar. Gün içinde bir avuç kabak çekirdeğini yoğurt üzerine serperek veya salatalara ekleyerek tüketebilirsiniz.

7. Yumurta

Yumurta, kolin, B6 ve B12 vitaminleri, lutein ve zeaksantin içerir. Kolin, öğrenme ve hafıza süreçlerinde rol oynayan asetilkolin adlı nörotransmitterin üretimi için gereklidir. Yeterli kolin alımı, hafıza performansını artırabilir. Ayrıca lutein ve zeaksantin gibi antioksidanlar, yaşa bağlı beyin fonksiyon kayıplarına karşı koruma sağlar. Güne haşlanmış yumurta ve yeşilliklerle başlamak, beyin sağlığı için harika bir seçenektir.

8. Turunçgiller

Portakal, mandalina, greyfurt ve limon gibi turunçgiller, güçlü bir C vitamini kaynağıdır. C vitamini, beyni serbest radikallerin zararlarından korur, stres hormonlarını dengeler ve beyin dokularında iltihaplanmayı azaltarak zihinsel berraklığı destekler. Gün içinde bir adet portakal yemek veya sabahları taze sıkılmış bir bardak portakal suyu içmek, bu faydalardan yararlanmanın pratik bir yoludur.

9. Yeşil Çay

Yeşil çay, içerdiği polifenoller ve L-theanine sayesinde hem sakinleştirici hem de odak artırıcı bir etkiye sahiptir. Antioksidan bakımından zengin olduğu için hücre yaşlanmasını yavaşlatır, beyne giden kan akışını artırır ve hafıza üzerinde olumlu etkiler yaratır. Gün içinde kahve yerine şekersiz olarak 1-2 fincan yeşil çay içmek, daha dengeli bir zihin enerjisi sağlar.

Bu besinlerin hiçbiri tek başına mucize yaratmasa da, dengeli bir şekilde bir arada tüketildiklerinde beyin sağlığını korur, zihinsel performansı güçlendirir ve bilişsel yaşlanmayı yavaşlatır. Her gün tabağınıza renk ve çeşitlilik eklemek, güçlü ve sağlıklı bir beyin için atılacak en önemli adımlardan biridir.

Günlük beslenme planına sağlıklı besinleri eklemek, metabolizmanı güçlü tutmak ve enerji seviyeni uzun vadede korumak için oldukça önemlidir. Yukarıda bahsedilen besinleri düzenli olarak tüketmek, vücudunun ihtiyaç duyduğu makro ve mikro besinleri almanı sağlar. Bu süreci kolaylaştırmak için haftada bir kez planlama yapmak çok etkili bir yöntemdir. Örneğin, haftanın başında sebze, tahıl ve protein kaynaklarını önceden hazırlamak; çorba, salata veya fırında yapılmış yemekler gibi kolayca saklanabilen seçenekleri planına dahil etmek sana zaman kazandırır. Ayrıca, her gün aynı şeyleri yemek yerine beslenmende çeşitliliğe yer vermek hem motivasyonunu yüksek tutar hem de besin alımını dengeler.

Bu besinleri günlük planına nasıl entegre edebileceğini bir örnek menüyle inceleyelim: Güne iki dilim tam buğday ekmeği, bir haşlanmış yumurta, az yağlı peynir, birkaç zeytin ve bol yeşillikten oluşan klasik bir kahvaltı tabağıyla başlayabilirsin. Yanına şekersiz yeşil çay veya bitki çayı da ekleyebilirsin. Öğle yemeğinde, ızgara tavuk göğsü veya somon gibi yüksek protein içeren bir ana yemek tercih ederek yanında bol limonlu mevsim salatası ve bir porsiyon bulgur pilavı tüketebilirsin. Bu kombinasyon sindirimi destekler ve uzun süre tok kalmanı sağlar. Ara öğünlerde ceviz, badem veya fındık gibi sağlıklı yağ kaynaklarından bir avuç kadar tüketmek kan şekerini dengede tutar ve tatlı isteğini azaltır. Yoğurt ve yulafla hazırlayacağın pratik bir ara öğün de sindirim sistemini destekleyerek hafif bir alternatif sunar. Akşam yemeğinde sebze ağırlıklı bir menü tercih etmek en ideal seçenektir. Zeytinyağlı kabak yemeği veya fırında brokoli gibi sebzeleri, yanında küçük bir porsiyon esmer pirinçle birlikte tüketerek dengeli bir akşam menüsü oluşturabilirsin.

Alternatif ve pratik tarifler de günlük rutinde çeşitlilik sağlar. Örneğin, kahvaltıda yulaf, süt, muz ve chia tohumu ile hazırlayabileceğin bir smoothie hem hızlı hazırlanır hem de uzun süre tok tutar. Öğle veya akşam yemeğinde ton balıklı yeşil salata tercih ederek lif ve protein açısından zengin bir öğün elde edebilirsin. Ara öğünlerde humusla birlikte kepekli kraker veya dilimlenmiş havuç gibi sağlıklı atıştırmalıklar tüketmek de iyi bir seçenektir. Ayrıca, haftalık olarak önceden yemek hazırlamak (meal prep) bu süreci çok daha sürdürülebilir hale getirir. Haftanın belirli günlerinde haşlanmış bakliyat, doğranmış sebze ve haşlanmış yumurta gibi hazır besinlerle dolu bir buzdolabı, sağlıklı beslenme hedeflerine ulaşmanı kolaylaştırır.

Bu besinleri günlük planına dengeli bir şekilde dahil etmek hem fiziksel hem de zihinsel enerjini yüksek tutar. Her öğünde karbonhidrat, protein ve yağ dengesine dikkat etmek, vücudunun ihtiyaç duyduğu besinleri düzenli olarak almanı sağlar. Ufak planlamalarla sağlıklı beslenmeyi bir yaşam biçimine dönüştürmek mümkündür.

Beyin sağlığını yalnızca besinlerle desteklemek yeterli değildir; yaşam tarzı alışkanlıkları, sinir hücrelerinin dayanıklılığı, öğrenme kapasitesi ve duygusal denge üzerinde doğrudan etkilidir. Düzenli fiziksel aktivite, beyin üzerinde neredeyse sihirli bir etki yaratır. Yürüyüş, koşu, yüzme veya bisiklet gibi aerobik egzersizler beyne giden kan akışını artırır, nörotrofik faktörlerin (özellikle BDNF) salınımını destekler ve yeni sinir bağlantılarının oluşumunu teşvik eder. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik aktivite veya 75 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz yapmak, ayrıca haftada iki gün kas güçlendirici egzersizlere (vücut ağırlığı egzersizleri, hafif direnç çalışmaları) yer vermek ideal bir hedeftir. Düzenli egzersiz, hafıza performansını artırır, ruh halini dengeler ve yaşla birlikte görülen bilişsel gerilemeyi yavaşlatır.

Sağlıklı bir beyin için en önemli unsurlardan biri yeterli ve kaliteli uykudur. Uyku sırasında kısa ve uzun süreli hafıza pekiştirilir, gün boyunca biriken atık ürünler (örneğin amiloid gibi) temizlenir ve sinir hücreleri dinlenir. Yetişkinlerin genellikle günde 7–9 saat kaliteli uyku hedeflemesi gerekir. Uyku kalitesini artırmak için düzenli uyku-uyanma saatleri belirlemek, yatmadan önce ekran süresini sınırlamak ve yatak odasını serin, karanlık ve sessiz tutmak oldukça faydalıdır. Uyku eksikliği, kısa vadede dikkat ve öğrenme sorunlarına; uzun vadede ise metabolik bozukluklar ve nörolojik risklerde artışa yol açabilir.

Stres yönetimi, beynin korunmasında kritik bir rol oynar; çünkü kronik stres, yüksek kortizol seviyeleriyle birlikte hipokampüs ve prefrontal korteks gibi hafızadan ve karar vermeden sorumlu bölgelerde olumsuz etkilere yol açabilir. Kısa süreli nefes egzersizleri, 10–20 dakikalık meditasyonlar, yürüyüşler veya sosyal destek almak stres seviyesini azaltır. Zihinsel egzersizler bulmacalar çözmek, satranç oynamak, yeni bir dil öğrenmek veya bir enstrüman çalmak beyni aktif tutar, nöroplastisiteyi artırır ve bilişsel rezervi güçlendirir. Burada önemli olan yalnızca aktivitenin türü değil, düzenli olarak zengin uyaranlar sunan etkinlikleri sürdürmektir.

Hidrasyon da basit ama etkili bir faktör olarak göz ardı edilmemelidir. Hafif susuzluk bile dikkat, hafıza ve işlem hızını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle yetişkinlerin, iklim, aktivite düzeyi ve bireysel ihtiyaçlara göre ayarlanarak günlük ortalama 1,5–2,5 litre su tüketmesi önerilir. Ayrıca beyin performansı için şeker ve kafein dengesini korumak da oldukça önemlidir. Kafein (örneğin bir-iki fincan kahve veya yeşil çay) kısa süreli uyanıklık ve odaklanma sağlar; ancak öğleden sonra geç saatlerde tüketilmesi uyku kalitesini bozabilir. Aşırı şeker tüketimi ise uzun vadede iltihaplanma ve insülin dalgalanmalarına neden olarak beyin fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle işlenmiş şekerleri sınırlayıp doğal, kompleks karbonhidratlara yönelmek çok daha sağlıklıdır.

Sonuç olarak, beyin sağlığı için bütünsel bir yaklaşım gereklidir. Düzenli egzersiz, yeterli uyku, etkili stres yönetimi, zihinsel egzersizler, doğru hidrasyon ve kafein-şeker dengesinin sağlanması; dengeli bir beslenme planı ile birleştiğinde zihinsel dayanıklılık, öğrenme kapasitesi ve ruhsal denge üzerinde kalıcı ve güçlü etkiler yaratır. Bu alışkanlıkları küçük ama sürdürülebilir adımlarla günlük yaşamına dahil etmek, uzun vadede beyin sağlığı için yapabileceğin en iyi yatırımdır.

Beyin sağlığı ile ilgili merak edilen sorular oldukça fazladır. “Tek bir mucize besin var mı?”, “Sınav öncesi ne yemeliyim?” gibi günlük yaşamda karşımıza çıkan sorular, doğru bilgilerle yanıtlandığında hem zihinsel performansımızı hem de genel sağlığımızı güçlendirir. Aşağıda en sık sorulan soruları ve bilimsel temelli yanıtlarını bulabilirsin.

1. Beyin için tek en iyi yiyecek hangisidir?

Beyin sağlığı için tek bir “mucize” yiyecek yoktur, ancak yağlı balıklar (somon, sardalya, uskumru) bu konuda öne çıkar. Çünkü omega-3 yağ asitleri açısından oldukça zengindir ve bu yağlar beyin hücrelerinin zar yapısını koruyarak sinir iletimi için gerekli ortamı sağlar. Omega-3 eksikliği, hafıza sorunları, odaklanma güçlüğü ve hatta depresyonla ilişkilendirilmiştir. Bunun yanında yaban mersini, ceviz, avokado, tam tahıllar ve yeşil yapraklı sebzeler de düzenli tüketildiğinde beyin fonksiyonlarını destekleyen güçlü besinlerdir. Bu nedenle “tek bir besin” yerine, bu besinlerin dengeli bir kombinasyonunu içeren bir beslenme modeli beyin performansını artırmak açısından en etkili yaklaşımdır.

2. Sınav öncesi beyin için en iyi yiyecek nedir?

Sınavdan önce beyni canlı tutmak ve odaklanmayı artırmak için düşük glisemik indeksli, yavaş enerji salınımı yapan besinleri tercih etmek gerekir. Örneğin tam tahıllı ekmekle yapılmış bir yumurtalı tost, yanında bir avuç ceviz ve bir bardak taze sıkılmış portakal suyu mükemmel bir kahvaltı seçeneğidir. Ayrıca muz, yulaf, yoğurt, yaban mersini ve bitter çikolata da sınav sabahı için ideal enerji ve konsantrasyon destekleyicileridir. Aşırı şekerli besinlerden uzak durmak önemlidir çünkü hızlı kan şekeri yükselmesi sonrasında ani bir düşüş yaşanır ve bu da dikkat dağınıklığına yol açabilir.

3. Beyin sağlığı için kahve iyi mi yoksa zararlı mı?

Kahve, ölçülü tüketildiğinde beyin sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. İçeriğindeki kafein, uyanıklığı artırır, kısa süreli hafızayı güçlendirir ve zihinsel performansı geçici olarak destekler. Ayrıca kafein, dopamin üretimini artırarak motivasyon hissini de güçlendirebilir. Ancak aşırı tüketim (günde 3–4 fincandan fazla) kaygı düzeyini artırabilir, uykusuzluk yaratabilir ve stres hormonlarını tetikleyebilir. Bu nedenle özellikle yoğun zihinsel dönemlerde kahveyi denge içinde tüketmek gerekir. Alternatif olarak yeşil çay daha dengeli bir enerji sağlar ve L-theanine sayesinde beyni sakinleştirirken odaklanmayı korur.

4. Günlük hayatımda beyin sağlığımı korumak için neler yapabilirim?

Beyin sağlığı sadece besinlerle değil, yaşam tarzı alışkanlıklarıyla da yakından ilişkilidir. Düzenli fiziksel egzersiz, özellikle yürüyüş, yüzme veya dans gibi aktiviteler, beyne giden kan akışını artırarak hafızayı güçlendirir. Yeterli uyku (günde 7–8 saat), öğrenilen bilgilerin kalıcı hafızaya aktarılması açısından çok önemlidir. Ayrıca stres yönetimi için nefes egzersizleri, meditasyon ve doğa yürüyüşleri beyin fonksiyonlarını korur. Günde en az 2–2,5 litre su içmek, beyin hücrelerinin sağlıklı çalışması için olmazsa olmazdır.

5. Beyin gücünü artırmak için takviye kullanmak gerekir mi?

Eğer dengeli ve çeşitli bir beslenme düzenin varsa genellikle ek takviyelere gerek kalmaz. Ancak B12 vitamini, D vitamini veya omega-3 eksikliği varsa doktor önerisiyle takviye alınabilir. Özellikle hayvansal ürünleri az tüketen kişilerde B12 vitamini eksikliği sık görülür ve bu durum uzun vadede bilişsel performansı düşürebilir. Takviyeleri bilinçsizce almak yerine kan tahlili yaptırarak eksik olan değerleri öğrenmek en doğru yaklaşımdır.

6. Beyin için zararlı yiyecekler var mı?

Evet, özellikle trans yağlar, aşırı şekerli ürünler ve işlenmiş gıdalar beyin hücrelerine zarar verir. Fast food, hazır tatlılar, gazlı içecekler ve yüksek oranda tuz içeren atıştırmalıklar, beyin hücrelerinde inflamasyonu artırabilir. Bu tür yiyeceklerin sık tüketilmesi, uzun vadede hafıza problemleri, odaklanma güçlüğü ve sinir sistemi bozukluklarına yol açabilir. Beyin sağlığı için bu tür gıdaları minimumda tutmak ve doğal, taze ürünlerle beslenmek gerekir.

Beyin sağlığını korumak için her zaman büyük ve radikal değişiklikler yapmak gerekmez. Aslında, her gün atılabilecek küçük ve sürdürülebilir adımlar, uzun vadede hafıza, zihinsel performans ve odaklanma üzerinde büyük etkiler yaratabilir. Örneğin kahvaltına bir avuç yaban mersini eklemek, öğle yemeğinde ceviz veya kabak çekirdeği tüketmek ya da gün içinde bir fincan şekersiz yeşil çay içmek, beynine doğrudan fayda sağlayacak basit ama etkili adımlardır. Bu tür küçük alışkanlıklar biriktiğinde, beynin enerji üretimini artırır, sinir hücreleri arasındaki bağlantıları güçlendirir ve bilişsel gerilemeyi yavaşlatır.

Unutulmamalıdır ki beyin karmaşık bir organdır ve sağlığı yalnızca tek bir besin veya alışkanlıkla korunamaz. Dengeli beslenmek, yeterli uyumak, düzenli egzersiz yapmak ve stresi yönetmek, küçük değişikliklerle birleştiğinde zihinsel dayanıklılığı artırır. Örneğin haftada iki kez ızgara somon yemek, günlük olarak yulaf ve meyve kombinasyonu oluşturmak, kısa yürüyüşler yapmak veya günde 10 dakika meditasyon yapmak, beynin uzun vadede daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Bu adımlar, hem zihinsel dengeyi korumaya hem de enerji seviyesini yükseltmeye katkı sağlar.

Beyin sağlığını iyileştirmek için yapılabilecek değişikliklerin en güzel yanı, hemen uygulanabilir ve ölçülebilir olmalarıdır. Küçük bir farkındalık ve bilinçli seçim, zamanla alışkanlığa dönüşür ve bu alışkanlıklar beynin işlevini doğrudan etkiler. Örneğin kahvaltıda yumurta ve yeşil yapraklı sebzeleri tercih etmek, ara öğünlerde ceviz veya bitter çikolata yemek, öğle ve akşam yemeklerinde yağlı balık veya baklagillerle beslenmek, gün boyunca enerji ve odaklanmayı yüksek tutmaya yardımcı olur.

Şimdi kendine sorulması gereken soru şudur: Bugün zihnin için hangi adımı atabilirsin? Belki bir fincan yeşil çay içmek, belki bir avuç kuruyemiş eklemek, belki de kısa bir yürüyüş yapmak… Hangi adımı seçersen seç, önemli olan onu başlatmak ve zamanla rutin hâline getirmektir. Unutma, küçük değişiklikler biriktiğinde büyük fark yaratır ve beynini yıllarca güçlü tutar.