Bağırsak Sendromu ve Geçirgen Bağırsak Sendromu: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Bağırsak sendromu ve geçirgen bağırsak sendromu (Leaky Gut) nedir? Belirtileri, nedenleri ve doğal tedavi yöntemleri nelerdir?

Bağırsak Sendromu ve Geçirgen Bağırsak Sendromu: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Diyetisyen Serpil Beril Parça

Yayınlanma Tarihi : 28.03.2025

Güncellenme Tarihi : 28.03.2025

Bağırsaklar sadece sindirim sürecinin bir parçası değildir; Aynı zamanda bağışıklık sisteminin önemli bir kısmını yönetir ve genel sağlığı doğrudan etki eder. Son yıllardaki çalışmalara göre bağırsak sağlığının ruhsal durumla, kronik hastalıklarla metabolizma bozukluğuyla ve hatta dermatolojik sorunlarla doğrudan ilişkilendirildiği görülmektedir

Yapılan araştırmalar, geçirgen bağırsak sendromunun otoimmün hastalıklarla doğrudan bağlantılı olduğunu gösteriyor. Frontiers in Immunology dergisinde yayınlanan bir çalışma (Fasano, 2017), bağırsak geçirgenliğini düzenleyen "zonulin" adlı bir proteinin, bu sendromda yükseldiğini ve bağışıklık sistemini tetikleyerek kronik enflamasyona yol açabileceğini ortaya koymuştur.

Bağırsak Sendromu Nedir?

İrritabl bağırsak sendromunun kaynaklandığı durum; bağırsakların normal işlevlerinin bozulması sonucunda ortaya çıkan bir durumdur ve sindirim sorunlarından kronik iltihaplara kadar birçok sağlık sorununa sebep olabilir.

Bağırsak Sendromunun Belirtileri

Karın sancısı ve şişkinlik genellikle yemeklerden sonra artan rahatsızlık hissi ile ilişkilendirilir ve düzensiz bağırsak aktivitelerinin kabızlık ya da ishal şeklinde görülebileceğini gösterir. Belirli gıdalara karşı hassasiyet gibi durumlar ise besin intoleranslarına yol açabilir. Bağırsak florasının dengesi bozuksa enerji seviyelerinde düşüklük görülerek yorgunluk ve halsizliğe sebep olabilir. Aynı zamanda sindirim sistemindeki dengesizlikler egzamaya veya sivilce gibi cilt problemlerine yol açabilir.

Bağırsak Sendromunun Nedenleri

Sağlıksız beslenme alışkanlıklarıyla birlikte hızlı yiyeceklerin ve işlenmiş gıdaların fazla miktarda kullanımı bağırsak florasının dengesini bozmaya neden olabilir. Bunun sonucunda kronik stresten dolayı bağırsak-beyin ilişkisi etkilenebilir ve sindirim sistemine çekişmeli sorunlar meydana gelebilir. Antibiyotik kullanımı ise yararlı bakterilerin ölmesine neden olarak bağırsak dengesi üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Ayrıca zararlı bakterilerin artmasına neden olan bakteriyel dengenin bozan durum (disbiyozis), sindirimi zorlaştırarak genel bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Bağırsak Sendromu Tedavi ve Önlemler

Probiyotik ve prebiyotik içeren gıdaların alımıyla sindirimi düzelten bağırsak mikrobiyal florasını desteklemek mümkündür; yoğurt gibi fermente gıdalar bu konuda etkilidir. Lifli besinlerin yanı sıra tam tahıl ürünleriyle meyve ve sebzeler bağırsak hareketlerini düzenler ve sindirim sisteminin sağlıklı işleyişine katkı sağlarlar. Stres yönetiminde meditasyon yapmak ve dengeli uyku alışkanlıkları edinmek de bağırsak sağlığını korumada önemli bir rol oynarlar. Ayrıca bol su içmek sindirim sistemini destekleyip bağırsakların daha sağlıklı olmasına yardımcı olur.

Geçirgen Bağırsak Sendromu (Leaky Gut) Nedir?

Bağırsak geçirgenlik sendromu; bağırsak duvarının zarar görmesi sonucunda normalde geçmemesi gereken toksinlerin, bakterilerin ve sindirilmemiş gıda parçacıklarının kana karışması durumudur. Böyle bir durum bağışıklık sisteminin fazla tepki vermesine ve kronik enflamasyona sebep olabilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Belirtileri

Kronik yorgunluğun sebebi toksinlerin kan dolaşımına karışmasıyla enerji seviyesinin düşmesidir olabilir. Bağırsak sağlığında meydana gelen bozulmalar ise Hashimoto ve romatoid artrit gibi otoimmün hastalıkları tetikleyebilir. Sindirim problemleri genellikle şişkinlik, gaz, isal veya kabızlık şeklinde ortaya çıkar. Ayrıca, enflamasyon eklem ve kas ağrılarına yol açabilirken; bağırsak dengelerindeki bozukluklar sedef hastalığı, egzama ve akne gibi cilt sorunlarının oluşmasını kolaylaştırabilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromunun Nedenleri

Gluten ve süt ürünleri bazı insanlarda sindirim sorunlarına neden olabilir çünkü bağırsak duvarını tahriş edebilirler. Aşırı şeker ve işlenmiş gıdaların fazla miktarda alınması bağırsaktaki dengesiz bakteri çoğalmasına yol açarak sindirim sisteminin dengesini bozar. Kronik stres bağırsak bariyerinin zayıflamasına sebep olabilir ve bu da sindirim sistemine olumsuz etkiler verebilir. Antibiyotikler ve şiddetli ağrı kesiciler ise bağırsak florasını bozar ve bağırsak geçirgenliğini artırabilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Tedavi ve Önlemler

Glutensiz ve süt ürünleri içermeyen bir beslenme düzeninin uygulanmasıyla bağırsak duvarının iyileşmesine yardımcı olunur ve sindirim sistemi güçlenir. Kolajen ve L-glutamin desteği bağırsak duvarının onarılmasına katkı sağlarken omega-3 yağ asitleri enflamasyonu azaltarak bağırsak sağlığını destekleyebilirler. Ayrıca alkol tüketiminden kaçınmak ve sigara ile fazla kafein alımını sınırlamak genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratabilir ve bağırsak dengesi korunabilir.

Bağırsak Sendromu ve Geçirgen Bağırsak Arasındaki Farklar

Bağırsak sendromu genellikle bir fonksiyon bozukluğu olarak kabul edilir ve sindirim sistemi ile ilgili çeşitli rahatsızlıklara sebep olabilir. Bu durum genellikle karın ağrısıyla kendini gösterirken şişkinlik gibi belirtiler de sıkça görülebilir ve bağırsak hareketlerinin düzensizleşmesine bağlıdır. Ancak yapısal bir hasardan ziyade sinir sistemi ile bağırsak arasındaki iletişim sorunlarından kaynaklanabilen bu sendromun gelişiminde stres beslenme alışkanlıkları ve bağırsak florasındaki dengenin bozulması gibi faktörler etkilidir.

Bağırsak geçirgenliği sendromu aslında fonksiyonel bir bozukluğun ötesinde bağırsak duvarında meydana gelen fiziksel hasarla ilişkilendirilir. Sağlıklı bir bağırsak duvarı besinlerin emilimini sağlayarak zararlı maddelerin kan dolaşımına karışmasını engelleyen sıkı bağlarla korunur. Ancak bu bariyer hasara uğradığında toksinler ve patojenler gibi zararl ana maddeler ile sindirilmemiş besin partikülleri kan dolaşımına geçebilir ve bu durumda bağışıklık sistemi tetiklenebilir. Bu durum çoğu kez kronik iltihaplanma gibi çekirdek sorunları beraberinde getirerek otoimmün problemlere yol açabilirken alerjiler veya deride yaşanan problemleri de beraberinde getirebilir. Bağırsak geçirgenliği sendromunu etkileyebilecek faktörler arasında kötü beslenme alışkanlıkları stres antibiyotik kullanımı ve bağırsağın florasındaki dengeli olmayan beslenme şekillerinin önemli rol oynadığı bilinmektedir.

Bağırsak Sağlığınızı Koruyun, Genel Sağlığınızı Destekleyin

Bağırsak sağlığı genel sağlık açısından son derece önemlidir ve kronik sindirim sorunlarına sahipseniz veya yorgunluğa veya deri problemlerine dikkat çekiyorsanız muhtemelen bağırsak sendromundan muzdarip olabilirsiniz. Bağırsak sağlığını iyileştirmek için doğru beslenme alışkanlıkları edinmek, stresten kaçınmak ve gerekli takviyeleri almak önemlidir.

*Sitemizde bulunan yazılar yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Tıbbi tavsiye içermez. Yazılardan yola çıkarak herhangi bir hastalık tanısı konulamaz. Yalnızca psikiyatri hekimleri ve doktorlar hastalık tanısı koyabilir.